O le laufanua faʻatoʻaga i totonu o Europa o loʻo feagai ma se faʻalavelave faʻafuaseʻi ona o le faʻamaʻi faʻaleagaina o le phytophthora e faʻaleagaina ai fualaʻau pateta. O Hendrik Jan ten Cate, o se sui o le Komiti Fa'afoe o le fa'alapotopotoga fa'ato'aga a Dutch LTO, o lo'o fa'amamafaina le mana'omia tele mo le fa'aaogaina o faiga fa'ato'aga fou e pei o Crispr-Cas. O lenei tusiga o loʻo suʻesuʻeina le tulaga mataʻutia e mafua mai i le phytophthora ma suʻesuʻeina le manaʻomia mo se gaioiga vave.
Le lamatiaga o le Phytophthora:
O le Phytophthora, o se faʻamaʻi taʻutaʻua o laʻau, ua mafua ai ona faʻaleagaina faʻatoʻaga pateta i le Europa atoa. O lipoti mai itulagi eseese o loʻo faʻaalia ai o le faʻamaʻi ua amata ona le mafai ona taofiofia, faʻamalosia le vave faʻamutaina o fualaʻau pateta. O lenei fa'ama'i fa'aleagaina e le gata ina fa'amata'u ai fua o fua o fa'ato'aga ae e a'afia ai fo'i le lelei o pateta ua seleseleina.
Le lava Pulea Faiga:
Ole fa'aauupega fa'aleaganu'u o vaila'au fa'ato'aga ma faiga fa'atonutonu o lo'o fa'atupula'ia le fa'atupuina o le le aoga e fa'asaga i a'afiaga fou ma sili atu le malosi ole phytophthora. Faatasi ai ma le faʻateʻaina o vailaʻau lautele e pei o le mancozeb, o loʻo tuʻuina atu e le au fai pateta le faʻatapulaʻaina o filifiliga e pei o Revus, Zorvec, Infinito, ma Ranman. Ae ui i lea, o nei filifiliga e masani ona paʻu pe a feagai ma le faʻateleina o faʻamaʻi pipisi, e manaʻomia ai le faʻafefe soo i le lua i le tolu aso.
Taunuuga Fa'aleagaina:
O taunuuga o le taua o le phytophthora e loloto. O le vave sasaina ma le se'iina o fuala'au pateta ia Setema, ose vaitau taua tele o le tuputupu a'e, e mafai ona i'u ai i le gau o fua e oo atu i le 20 pasene. E le gata i lea, o fanua pateta e le o lelei ona atinaʻe e foliga mai e maualalo le mamafa i lalo o le sami, e matua afaina ai lo latou talafeagai mo faamoemoega eseese, e aofia ai le taoina. O faʻafitauli e mafua mai i le phytophthora e le gata i le taumafaina o pateta; e a'afia ai fo'i pateta fatu ma pateta masoa.
Le Manaomia mo Fofo Genetic:
Fai mai Hendrik Jan ten Cate o se fofo gafataulimaina i le faafitauli o le phytophthora o loʻo taoto i le tuʻufaʻatasia o le tele o teteʻe i ituaiga pateta. E ui o lo'o tulituliloa e le vaega o fa'ato'aga auala fa'aleaganu'u fa'ato'aga, e umi lava le ala i le atina'eina o fa'ama'i lelei. Ina ia faʻafeiloaʻi le manaʻoga faʻanatinati, Ten Cate faʻamalosia le faʻaaogaina o tekonolosi faʻaonaponei faʻaonaponei e pei o Crispr-Cas, lea e mafai ona vave faʻaalia le tele o teteʻe.
Tatala Crispr-Cas Avanoa:
O tomai ma tekinolosi e mana'omia mo le fa'atinoina o le Crispr-Cas ua uma ona iai i fa'alapotopotoga e pei o Wageningen University & Research. O suiga fa'a-genetic e ala i le Crispr-Cas e mafai ona maua ai se fofo vave i le fa'afitauli o le phytophthora. Ae ui i lea, e tatau i le Iuni a Europa ona faʻanatinati le faʻatagaina ma le faʻaaogaina o nei auala faʻapitoa.
Faaiuga:
O le faʻafitauli o le phytophthora i le Iuni a Europa e manaʻomia vave le gauai ma le gaioiga. O le le atoatoa o faiga fa'atonutonu o lo'o iai nei, fa'atasi ai ma a'afiaga leaga i fua o fa'ato'aga ma le lelei, e mana'omia ai le vave fa'aaogaina o metotia fa'atupu fa'ato'aga e pei o Crispr-Cas. E taua tele mo malo ma faʻalapotopotoga faʻatonutonu le galulue faʻatasi ma le vaega o faʻatoʻaga ina ia mautinoa le saogalemu ma le faʻaauau.
Fai taga:
Ina ia foia lelei le faʻafitauli o le phytophthora, e taua tele:
- Fa'atopetope e malo le fa'atagaina o le tekonolosi Crispr-Cas mo le fa'aleleia atili o fuala'au.
- O le fa'atupega ma le lagolago o lo'o tu'uina atu i fa'alapotopotoga su'esu'e e atia'e ituaiga pateta e tete'e i le phytophthora.
- O lo'o a'oa'oina ma fa'amalosia le aufai fa'ato'aga e fa'atino faiga fa'ama'i.
#Fa'ato'aga #Fa'ato'aga #Fa'ato'aga #GeneticModification #FoodSecurity #EU #PhytophthoraControl #SustainableFaatoaga #CrisprTechnology #PotatoCrisis #CropResilience
O loʻo taumafai le Iuni a Europa e puipuia faʻatoʻaga, faʻateleina le saogalemu o meaʻai, ma faʻalauteleina faʻatoʻaga gafataulimaina e ala i le faʻaogaina o suiga o kenera, pulea o le phytophthora, ma le tekonolosi CRISPR, faʻatasi ai ma le faʻalavelave pateta e fai ma faʻataʻitaʻiga o le manaʻomia mo le faʻaleleia o fua.