A aunoa ma le faʻasusu, o le lelei o le faia o pateta o le a le ono tupu i maualalo timuga itulagi. Saʻo taimi-umi eleele susu susu o le ki i le faʻateleina tuber fua, lelei ma faʻatupu totoʻa.
n eleele lelei le faʻamamaina, e faigata ona faʻasūsūina tele pateta i le amataga o le vaitau e vave ona ola ai, ona o fualaʻau maloloina e faʻaaluina le vai i se taimi vave e faʻaalu ai. Aʻo matua le paʻu pateta i le ogatotonu o le vaitau, e matua paʻu lava le faʻaaogaina o laʻau, ae e manaʻomia lava le faʻasūsū. A maeʻa loa ona fausia le fale pateta, pe tusa o le ogatotonu o Iulai i le ogatotonu o Uosigitone, ua suia e le laʻau lona faʻamuamua mai le ola aʻe o le vegetative i le tuber bulking.
I le va o laʻau totoina laʻasaga o tuber bulking i le matua, na matou suʻesuʻeina nei fesili:
- E fia le vai e manaʻomia e se laʻau ua maeʻa atinaʻe (tumutumu o tapulaʻa ma aʻa)?
- O le a le taimi e faʻasolo ai ona tele le faʻasūsū o le vai?
- E tali tutusa le au faʻifaʻatoʻaga?
Metotia suʻesuʻe
O tausaga taʻitasi mai le 2018-20, na matou totoina ai ni pateta se lima - Alturas, Clearwater Russet, Ranger Russet, Russet Burbank ma Umatilla Russet - e latalata i Othello, Washington, ma gaosia latou e faʻaaogaina ai le suavai masani i le va o le tupu mai ma le ogatotonu. O le totoina o fua o laau toto na aveina i le 100% o le evapotranspiration (ET), fuafua e faaaoga ai le polokalame o le suavai i luga o le upega tafailagi a le Washington State University (WSU).
O le taimi na tupu ai le tumutumu o laʻau ma aʻa i le tuputupu aʻe - fuafua i le 1500-tuputupu aʻe tikeri aso (maualalo o le vevela o le 45 ℉, ma le tapulaʻa maualuga o le 95 ℉), lea sa i le va o le 95 ma le 105 aso talu ona totoina (DAP) - e lima tulaga o le faʻasusuina na faʻaaogaina luga uma galueaina: 120% ET, 100% ET (mafaufauina o le grower tulaga), 80% ET, 60% ET ma 40% ET. O togafitiga faʻasusu na faʻaauau pea seʻi vagana ua fasiotia pe feoti vine (~ 150 DAP), ma o le eleele na faʻatumauina pea susu seʻia oʻo i le seleselega. Toto fua ma le lelei na iloiloina ma grower toe foʻi fuafuaina faʻaogaina le faʻatulagaina farani-falai gaioiga konekarate.
Iʻuga ma talanoaga
(Ona o le itulau avanoa iloiloga, e le o faʻamatalaga uma o loʻo faʻaalia.) Aofaʻi fua mo le fa o le Alturas faʻafailelega tumutumu i le 100% ET, ae Alturas tumutumu i 80% ET. O le faʻasui vai e sili atu nai lo le 100% ET ua le mafai ona faʻaleleia atili le aofaʻi o fua o faʻatoaga i togalaʻau. Tulaga o le faʻasusuina o le senituri i lalo ifo o le 100% ET na mafua ai le faʻaitiitia o fua o faʻatoaga e oʻo atu i le 26% i luga o maʻa. Faʻaleleia auala na faʻaleleia e ala i le faʻasusu i le va o 80% ET ma le 100% ET mo togalaau uma (silasila i le Ata 1).
O Alturas ma Umatilla Russet na toe foʻi mai i le taimi na faʻatumuina ai le faʻasusuina i le leva o le vaitau i luga atu o le 80% ET. Gross return na faʻateleina ile 100% o ET sui mo Clearwater Russet, Ranger Russet ma Russet Burbank (Ata 1). I le 40% ET, o le matua faʻafoʻi na faʻaititia e oʻo atu i le 38% mo Clearwater Russet ma lalo ifo o le 30% mo isi mea toto. Faʻagasologa fetuʻunaʻi aofaʻiga na masani ona faʻaititia ona o le leiloa o maketi fua ma tuber lelei.
Aʻo faʻasolo le faʻasusuina o le vai, o le pasene o le aofaʻi o tupe maua e aofia ai le US Nu. maualuga faʻasusuina tulaga moni taitaiina atu i lapopoʻa, mataga tubers. O se faʻataʻitaʻiga, o laʻau na totoina e Alturas na maua ai le sili atu o le tuputupu aʻe o papala na afaina aʻo faʻasusu le maualuga na faʻateleina (Ata 1). Latalata i le 2% o Alturas tubers o loʻo tupu ai le taʻe o le vai pe a oʻo tele le faʻasusu (25% ET).
O leisi mea na afaina ai le toe foʻi mai o togalaʻau uma, o le toʻilalo lea i le ogaoga o le kalave aʻo faʻateleina le faʻasusu i luga (Ata 3). Laʻau mauaina itiiti ifo faʻasusu, gaosia tubers ma sili atu matutu mea nai lo i latou i lalo maualuga maualuga faʻasusu tulaga. Farani fugalaʻau lanu mo uma galueaina na faʻaititia e pei o le faʻasusu tulaga faʻateleina i le taimi o le afa mulimuli o le vaitau; ae ui i lea, e leʻo faʻatoʻaga maua uma i le falai lanu tutusa, pe faʻapea foi e taua i taimi uma i le taliaina o maketi.
faaiuga
O le aloese mai le tele o faʻasusu i le taimi mulimuli o le vaitau o le a faʻaleleia atili ai le lelei o le tuber ma faʻaititia ai tuputupu aʻe (Alturas). O faʻatoʻaga uma na gaosia le sili atu o le tamaoaiga toe foʻi ma fua pe a fai o faʻatoʻaga na faʻasusu i luga pe ova atu i le 80% ET mai le ogatotonu o le vaitau i le vine fasioti. Matou te fautuaina Alturas growers pa'ū mai 100% ET i le 80% ET i le fa mulimuli i le ono vaiaso o le tuputupu ae e oʻo atu i le vine fasioti. O lenei e tatau ona taitai atu ai i optimum grower toe foi i le faatumauina fua ma le faapitoa kalave a o faʻaitiitia tuber tuputupu taʻe.
Mo Clearwater Russet, Ranger Russet ma Russet Burbank, matou te fautuaina le faʻatatauina o le 100% ET i le ogatotonu o le vaitau, ma Umatilla 80-100% ET, seʻia oʻo i le tolu vaiaso ae le i fasiotia le paina / valoʻia le maliu o le laau. Tolu vaiaso ae le i seleseleina, matou te fautuaina tagata totoina tipi i tua i le 80% ET e faʻataga ai laʻau ma tubers e matutua masani.
Faʻaititia le tuai vaitau faʻasusuina mafai foi ona taʻitaʻia ai i le faʻaleleia o le tuber storability ona o le faʻaititia o faʻamaʻi ma fesoʻotaʻiga pala, lea e mafai ona tupu a o pa'ū nofo i le susu pe susu susu faʻatali seleselega. E le gata i lea, o le faʻafuaseʻi ona faʻaititia o avanoa vai palapala i le leva o le vaitau e taua tele e faʻateleina ai le matua-faʻaosofia aafiaga. E ui lava e le saʻo, 100% ET e masani ona tutusa ma le palapala vai faʻatulagaina ma le tele 80-100% o le fanua gafatia i le taimi o faʻasolosolo faʻasusu ma laʻau toto. Avanoa eleele eleele avanoa i le 80% ET e lata ile 65-70% ole fanua gafatia.
Na faʻafetaia e tusitala le Northwest Potato Research Consortium, Washington State Potato Commission ma alamanuia, ma Washington State University mo le faʻatupeina o lenei poloketi. Na faʻatautaia e Francisco Gonzalez lenei suʻesuʻega i le sailiga o lona Ph.D. lalo o le taʻitaʻiga a Mark Pavek, Washington State University Potato Research Group.