#UttarakhandPotatoes #LocalLandraces #SmallholderFarmers #FarmersHeritage #FoodSecurity #Cultural Diversity #Preserving Biodiversity #SustainableFarmers #FarmersMarket #TraditionalCuisine
I totonu o laufanua matagofie o Uttarakhand, o le totoina o pateta o loʻo i ai se tala faʻasolopito o loʻo faʻaauau pea ona olaola. Talu ai nei, Samarendu Mohanty, le Asia Regional Director i le International Potato Center (CIP), na amata i se malaga mataʻina i totonu o itumalo o le pateta o Uttarakhand. Faatasi ai ma le Matagaluega o Horticulture ma le Rural Enterprise Acceleration Project (REAP), sa ia suʻesuʻeina vaega eseese o le setete, fesoʻotaʻi ma faifaatoʻaga, ofisa o le malo, ma molimauina le matagofie o le lalolagi o faʻatoʻaga pateta. O se tasi o mea mataʻina na matauina i le taimi o lenei malaga o le galueaiina faifaipea o fanua fanua i le lotoifale, aemaise lava ituaiga Tumrhi ma Up-to-Date, e faifaatoaga laiti i le mauga o Kumaon ma Garhwal. O le naunautaiga o le aufaifaatoaga i le faasaoina o fanua nei e mafua ona o le maualuga o tau latou te aumaia i le maketi.
Su'esu'eina Landraces i le lotoifale:
O le mea e mata'ina ai, o le taatele o Tumrhi ma Up-to-Date landraces e eseese i itumalo eseese, e fa'aosofia atili ai le su'esu'eina o latou uiga patino ma igoa fa'aitulagi. E ui i le fa'aonaponei o fa'ato'aga ma le maua o ituaiga fa'ato'aga, ae e fa'afiafiaina le molimauina o le aufaifa'ato'aga o lo'o pipii mau i nei fanua fa'aleaganu'u ona o latou uiga uiga ese ma le lelei o le tamaoaiga latou te ofoina atu. O le tofo ma'oti, fetuutuuna'i i tulaga fa'alenu'u, ma le latou fa'ailo i tagata fa'atau e saofagā i le fa'aauauina o le fa'ato'aga ma le mana'omia o nei ituaiga fa'aleaganu'u.
Fa'afanua o Fa'ato'aga Fa'ato'a Tele:
A o faatofuina i latou lava i le olaola o le pateta faʻanatura, na faʻafeiloaʻi foʻi e le 'au le au faifaatoaga pateta tetele i Kashipur. O nei faifa'ato'aga fa'atauva'a, fa'atasi ai ma fanua fa'alautele e amata mai i le 80 i le 100 eka, o lo'o taula'i tonu i le gaosiga o fatu mo kamupani fa'atosina fatu i Punjab. O le mea e malie ai, latou te tuʻuina atu foʻi fatu i le mauga o Uttarakhand, faʻamautinoa le maua o mea lelei e totō ai mo le au faifaatoaga. O lenei sootaga fa'atusa i le va o faifa'ato'aga tetele ma tama'i faifa'ato'aga e fa'aleleia ai le tulaga lautele o le gaosiga o pateta ma fa'aleleia le atina'eina o fa'ato'aga i totonu o le itulagi.
Mauaina o le tamaoaiga a Uttarakhand:
I tua atu o feiloaiga faʻatoʻaga, o le faigamalaga i Uttarakhand na maua ai le avanoa e talia ai le matagofie o le itulagi ma tofo i meaʻai suamalie i le lotoifale. Mai le chaunsa daal suamalie i le jakhiya aloo ma le sukalati fa'amalieina mithai, o mea'ai uma o se su'esu'ega manaia o mea'ai a le atunu'u. O nei fiafiaga gastronomic e le gata ina fafagaina le tino ae faʻaalia ai foi le aganuu ma le eseesega o Uttarakhand.
Mafaufauga Loloto ma Faaiuga:
O le malaga a Samarendu Mohanty i totonu o itumalo o lo'o totoina pateta o Uttarakhand na maua ai se malamalamaaga loloto i le taua o le fa'asaoina o fanua fanua. O le tautinoga a le au faifaato'aga i le fa'ato'aina o ituaiga fa'ale-aganu'u e pei o le Tumrhi ma le Up-to-Date o lo'o fa'amamafaina ai lo latou maufetuuna'i, poto, ma le iloa o le taua o lo'o i totonu o faiga fa'ato'aga masani. O nei landraces e avea o se 'oa fa'aletagata, e ofoina atu se fa'aputuga o uiga e mafai ona saofagā i polokalame fa'atupu pateta i le lumana'i ma le saogalemu o mea'ai.
A o tatou faamanatuina le tamaoaiga o measina o le faatoaga pateta a Uttarakhand, e matua taua tele le faalauiloaina o le taua o le faasaoina o fanua fanua ma le lagolagoina o faifaatoaga laiti. O taumafaiga felagolagoma'i mai lala sooupu a le malo, fa'alapotopotoga fa'ato'aga, ma tagata fa'atau e mafai ona fa'atupuina se fa'atupu fa'anatura gafataulimaina o lo'o ola fa'atasi ai faiga fa'aleaganu'u ma fa'aonaponei, fa'amautinoaina le fa'asaoina o meaola eseese, pule fa'atatau o mea'ai, ma le manuia o le tamaoaiga mo nu'u faifa'ato'aga.