Talu ai nei, i le taumafaiga a le Congress of the Republic, na faʻasalalauina le Tulafono Numera 31920, lea e faʻamoemoe e "faʻalauiloa ma faʻamalosia le gaioiga faʻatoʻaga o le gaosiga o pateta ma le faʻamoemoe e faʻaosofia ai le tuʻuina atu o oloa eseese e maua mai" E mo maketi eseese, faʻapea foʻi ma le faʻalauiloaina o ana oloa auina atu i fafo, ma maua ai le tele o tupe maua mo tagata gaosi pateta. Ua faailoa mai e 120 aso e tapena ai ana tulafono faatonutonu.
I tulaga lautele, o laina nei o gaioiga o loʻo taʻua: fesoasoani faʻapitoa i tagata gaosi pateta; tusipasi fatu pateta; fa'asalalauga ma fa'asalalauga fa'ailoaina o maketi; fa'alauiloaina o polokalame fa'atupe mo le fa'atosinaina o pateta.
E tusa ai ma faʻamatalaga mai le MIDAGRI, i le 2021-2022 faʻasalalauga o le aofaʻi o pateta gaosiga e 6 miliona tone. E tusa ai ma lea lava punaʻoa, 5.2% o le pateta sapalai o loʻo faʻaaogaina e fai ma mea e faʻaoga mo galuega faʻapisinisi (pateta pateta mo le falai, chuño paʻepaʻe, falaoamata pateta kuka ma faʻamaʻaina, saunia pateta aisa).
I tausaga talu ai nei, o vaega e tolu o le maketi pateta ua alualu i luma i le atinaʻeina ma fefaʻatauaʻiga o oloa gaosi. E fua i luga ituaiga (lanu) masani, o meataalo ua fa'atau atu nei ma fa'atau atu e kamupani 'ese'ese i totonu o maketi fa'apitonu'u ma fa'ava-o-malo, ma talu ai nei, vodka fa'avae i ituaiga fa'ale-aganu'u ua fa'alauiloa atu i le maketi (e le itiiti ifo ma le lua ituaiga). o lo'o fa'asolo atu i maketi i fafo. Faatasi ai ma le lanu samasama (Tumbay ma Peruanita), o oloa paʻu, muaʻi kuka ma faʻaisa ua faʻatau atu mo le tele o tausaga i maketi Peruvian i fafo.
I le pateta paepae vaega , e fa'aopoopo i fasipepa na fa'aaogaina ituaiga papa'e fa'apitonu'u mo le tele o tausaga, o lo'o gaosia nei e nisi o moa moa ni pateta fa'a'aisa fa'atasi ma mea mata'utia i le lotoifale. I luga e tatau ona tatou faaopoopo i ai le chuño pa'epa'e (tunta) o lona gaosiga ma le gaosiga (lea ua faʻaonaponei) o loʻo faʻatumauina i mauga i saute ma o se vaega lelei e faʻatau atu i Bolivia. Ma le mea mulimuli, e mafai ona matou taʻua nisi o mea faʻapitoa e faʻapipiʻiina i maketi faʻaitulagi (mo se faʻataʻitaʻiga, pateta mamago e fai ma faavae mo carapulcra, tocosh, ma isi).
E ui lava i nei alualu i luma, e le mafai lava ona tatou fai atu o loʻo i ai se faʻatauvaʻa faʻavae pateta agroindustries. O lo'o iai ni fale gaosi mea'ai mo pateta pateta pa'epa'e ma pateta moni, ae i le tulaga o pateta fa'aisa falai/mua'i kuka, e leai lava ni la'au tetele (o le tele o le gaosiga e fa'atinoina e ala i auaunaga fa'akonekarate).
I lenei fa'avae, o le fesili pe mafai e le tulafono fa'asalalau talu ai nei ona fesoasoani i le atina'eina o lenei pisinisi fa'ato'aga. O se itu e tosina atu i ai o le taulai atu i le sapalai ma le le amanaiaina o le gaosiga lava ia, lea e taua i le mauaina o oloa o le tulaga lelei e manaʻomia e maketi eseese (le mataupu o le faʻatupeina e aunoa ma le faʻamalamalamaina o mea e ono aofia ai). O le faiga e tatau ona fa'atatau i le fa'alauiloaina o fa'afouga i le taimi atoa o le gaosiga, fa'agaioiga, maketi ma fa'atauga fa'atau, ina ia va'aia lelei e fa'alapotopotoga tumaoti lenei ituaiga o tupe teufaafaigaluega.
E faʻapea foʻi, e tatau ona e mafaufau e uiga i suʻesuʻega ma atinaʻe o oloa gaosi eseese e faʻatatau i manaʻoga maketi. E mafai ona taʻua, mo se faʻataʻitaʻiga: meaʻai maloloina ma meaʻai masani, mea faʻafefeteina, meaʻai falaoa e leai se gluten, mea inu aoga (mea inu malosi poʻo lulu faʻaleleia), meaʻai vave (supa poʻo mama e faʻavae i luga o pateta lanu), mea teuteu faʻanatura, oloa. mo le gaosiga o meainu (ave le vodka poto masani e fai ma faʻamatalaga), pateta ua saunia e kuka, mea faʻaleagaina (pe).
E ui lava e moni o avanoa e lautele, i se taimi pupuu, e mafai ona tuʻuina atu faʻamoemoega faʻapitoa e faʻaleleia ai le atinaʻeina o loʻo i ai nei ma le gaosiga o oloa e faʻavae i luga o ituaiga masani (lea e aofia ai ituaiga samasama) ma vaʻai pe faʻafefea ona faʻafouina le vaega o le pateta. mo falegaosi moa o lo'o tele mea e fa'aleleia atili i le gaosiga, pisinisi ma le gaosiga. Pe a saunia tulafono faatonutonu mo lenei tulafono, e tatau ona mafaufauina ma se faʻatonuga o filifili tau aoga e faʻamautinoa ai faʻalavelave gafataulimaina i sooga eseese.
Ma le mea mulimuli, e tatau ona tatou aloese mai le faia o mea sese e tasi o aafiaga na taumafai e faʻalauiloa agribusiness i nuʻu i tua lea, e ui lava i faʻasalalauga muamua, latou te leʻi faʻaliliuina i ni faʻalavelave faʻapitoa. E lua mataupu e mafai ona taʻua.
I le masina o Aokuso 2021, na faʻasalalau ai le Tulafono o Faʻatoaga Faʻatoʻaga (Tulafono Numera 31339), lea na faʻatūina ai le atinaʻeina o le Fuafuaga Faʻatauvaga Faʻatauvaʻa a le Atunuʻu (COMPEAGRO), lea e leai se alualu i luma e iloa i le taimi nei. O le isi faʻataʻitaʻiga o le Tulafono mo le Faʻalauiloaina o galuega faʻaleleia i nofoaga maualuga-Andean Tulafono Numera 29482 (2008) lea na taumafai e faʻalauiloa le faʻatoʻaga i nuʻu i tua (mo kamupani o loʻo i luga aʻe o le 3,200 mita i luga aʻe o le sami) ma e leʻi maua foʻi ni faʻaiʻuga sima. Talosia o le taimi lenei ua ese ma o tulafono faatonutonu e maua ai se uiga lelei o lenei tulafono.